Ahi Haber: Hakkı Mahlut ve Mustafa Bağ araştırdı…

Kırşehir kırsalında tarımsal kalkınma endeksli çalışmalarla ilgili Üniversiteden AR-GE düzeyinde bilgi aldık. Uygulamalar safhasında alanlara indik. Üniversite cephesinden baktığınızda her şey çok güzel. Her şey yerli yerinde. Çiftçi ha uçtu, ha uçacak… Gördük ki; gerçek hiçte öyle değil.

Ahi Haber olarak bu araştırmayı, salt Üniversite üzerinden yapmadık. Bu işin içinde olan ana aktörlerle bire bir, bir araya gelerek yaptık. Dert dinledik. Ah işittik. Gördük ki; Toprağın efendileri yoksul ve çaresiz. Mutluluk dağıtılmış bir avuç girişimci. Özetle Kuş devletin. Taş devletin olunca. Diğerine kara, kara düşünmek kalmış.

Tarımsal araştırma eğilimlerinin araştırılmasıyla, üniversite düzeyinde yapılan tarımsal araştırma konularının ve tarımsal bilgi yapısının belirlenmesinin yanı sıra, İl tarım Müdürlüğü ve Ziraat Odaları gibi kurum, kuruluş, kurul ve yetkililerin gerçek çiftçinin varlığı ve sorunları ile yakından uzaktan haberleri yok. Bu kurumların çiftçiler için önerdikleri ya da belirledikleri öncelikli konu ve alanlarda istenen düzeyde ve araştırma politikalarıyla uyumlu araştırma yok.

Çiftçi kendileri için bir destek ve araştırma yapması gereken bu alanları sadece sıkıntıları için gidip geldiği, çoğu kez çözüm değil, sorun üretip başlarından attıkları, beylerin safa sürdükleri, alanlar olarak görüyor. Bunun içindir ki; Çiftçi bu kentin üniversitesine, devletin memuruna, kendisini temsil etmeyen odasına güvenmiyor.

Alan çalışmalarımızı, Kızılırmak havzası, Boztepe ve mucur Bölgeleri ile Çiçekdağı bölgesinde yaptık. Çiftçilerin ağı-dı birbirinden farklı değil. Bu yazımızla ele aldığımız tek bir şey var. Küresel yoksulluğun öteki yüzü. Toprağın insanları.

Kim? Kimin efendisi? Sorusuna biz yanıt bulamadık.

Üniversite ile Toprak tarımı üzerine enine boyuna konuştuk, görüştük. Üniversite kendilerine müracaat eden çiftçilere Akademik konuda destek verdiklerini, toprak analizlerine kadar yaptıklarını söylediler. Araştırmamızda bölge çiftçilerinin bu çalışmalardan haberdar olmadıkları, hemen, hemen hiç nasiplenmediklerini,  alan çalışmalarımızda açıkça gördük. Üniversite yaygınlaştırma çalışmalarını web üzerinden yapınca, olmuyor demek ki! Oysa Üniversite ve çiftçiliğin uzantıları olan kurum ve kuruluşlar ile yapılacak çalışma mutlak sonuç verecektir. Onlarda kulaklarının üzerine yatmazlar ise. Bunun içindir ki; AR-GE çalışmalarından, İl Tarım Müdürlüğü, Ziraat Odası, Ziraat Mühendisleri Odası çiftçilere neden öncülük yapmaz. Anlaşılır gibi değil.

AEÜ bünyesinde Veterinerlik Fakültesi yok. Bunu da araştırdık. Kırıkkale, Aksaray ve Ankara Üniversitelerinde olduğu için Kırşehir’e izin vermiyorlarmış. Yaklaşık 600 bin kesimlik, sağımlık bir hayvan varlığına sahip Kırşehir. Veteriner ihtiyacı için Kırıkkale, Aksaray yolunu tutacak. Akıl alır gibi değil. Bu sorgulamayı yaparken; aklımıza Yeşilyurt köyünde ortaya çıkan Veba salgını ve Şap hastalığından kapatılan ve karantinaya alınan köyler geldi.

Bu yazıyla amacımız iletişim kopukluk ve koordinasyonsuzluk sonucu zorda olan çiftçilerimize tercüman olmaktır.

Denetimsiz ve yalnız bırakılmış çiftçi.

Bölgemizde Tohumda, Gübrede, İlaçta, Akaryakıtta sıkıntılar ve fahiş fiyatlar. Borçlar. İpotekli tarlalar. Hacizli traktör ve ekipmanlar. Pazarlama da tekelcilik. Tefecilik. Tarlada kalan ürün. Makineli tarıma yetişememek. Ekipman yoksunluğu. Arazilerin üç paraya elden çıkma korkusu. Meraların talan edilmesi. Köyleri kuşatan Endüstriyel tarım (Hayvancılık, Toprak tarımı ve Seracılık). Düzensiz yağışlar. Küresel ısınma. Bin bir dert.

Bölge tarımına yönelik basılı bir materyal bulamadığımız için İl tarım Müdürlüğü Web sayfası üzerinden verilere ulaşmaya çalıştık. Web. Sitesinin yetersizliği veya güncel olmaması sonucu birçok sorumuza cevap alamdık.

İl Tarım Müdürlüğüne ait web sitesi Mera alanları. Mera ıslah çalışmaları, bölgesel ekili alan ve ürün çeşitliliği, rekolte ve hayvan varlıklarına yönelik yapmış olduğumuz araştırma sonuçları tatmin edici sonuç vermedi.

Bölgemizde planlanmış hayvan entegre alanı neden yok. Canı isteyen her yere nasıl oluyor da mandıra kurabiliyor. Mutlak tarım alanlarının korunması kanunun nasıl deliniyor ve mutlak tarım alanlarına uygun değildir raporunu kim hangi vicdanla imzalayıp bakanlık onayı alıyor.

Küresel Yoksulluğun Öteki yüzü.

Toprak tarımı ve Hayvancılık. Bir yanda çiftçinin kanını emenler. Diğer yanda seyredenler. Çiftçi destekleme fonundan tutun. Odalara, sulama birliklerine. İlaç ve Gübrelerin nasıl bir endüstriyel olduğuna. Pazar zorluğu ve çiftçinin elindeki ürünü kapma yarışına girmiş dört soyguncular. Komisyoncular. Denetlenemez mi? Soğan depolarını basan anlayış ne hikmetse bu kan emicileri denetlemez, zabdırap altına almazlar.

Ahi Haber olarak sahaya indik. Bu işin içinde yaşamlarını topraktan alan insanlarla bir araya geldik. Sorunları irdeledik. Çözümleri araştırdık. Mustafa Kemal Atatürk’ün çiftçisi ‘Rezil’… İl tarım Müdürlüğü, Ziraat Odası ‘Vezir’… Ekonomik bir güç olan ‘Tarım’ Anadolu’da çökmüş. Çiftçi yaşama tutunmak için çırpınıyor.

Üniversite düzeyinde yapılan tarımsal araştırma konularının ve tarımsal bilgi yapısının belirlenmesinin yanı sıra çeşitli kurum, kuruluş, kurul ve yetkililerin önerdikleri ya da belirledikleri öncelikli konu ve alanlarda istenen düzeyde ve araştırma politikalarıyla uyumlu araştırma yapılıp yapılmadığı açıkça ortada. Kısaca herkesin keyfi yerinde. Uykusu kaçanlar. Kuru yavan ekmekle ekmeğini topraktan çıkartmaya çalışan, onu da tefeciye, bankaya kaptıran toprak emekçisi.

Çiftçinin kanını emenler!

Bölgemizde yaklaşık 657 bin hektar araziden yaklaşık 400 bin hektarın ekilebilir nitelikte olan tarım alanı olarak biliyoruz. İl tarım Müdürlüğü ekilebilir nitelikli bu arazilerden ekim öncesi. Süreci hasat ve pazarlama sürecinde. Çiftçiyle nasıl el ele biz bilmiyoruz. Çiftçi aynen şu ifadeyi kullanıyor. “Ne devleti. Devlet bizi kan emicilere teslim etti”… Sahiden böylemi? Anlatılanlara bakılırsa çiftçinin soyulmasını seyreden bir anlayış hâkim. Devletin ilan ettiği ürün fiyatının altında alım yapan. Çiftçiyi zora sokup aynı ürüne yasak olmasına rağmen DDT karıştırıp fahiş fiyatla tohumluluk olarak satan kişi veya kişiler denetlenemez mi? Bu anlayış devletin adaletsiz ve yanlı olduğunu göstermez mi. Diye sorduğumuzda; onlar bu devletin hangi kademesinde ne memuru olduklarını iyi biliyoruz diyorlar.

Başka bir çiftçi küçük bir örnek veriyor. ‘Üreticiden 1,3 liraya aldıkları Arpayı 2.1 liraya satıyor. Bu ahlaksızlara kim dur diyecek. Kim denetleyecek. Bu spekülasyon değilse nedir. Bu kan emicilik değilse nedir? Kim durduracaktır. Bilemem ama bu iş klimalı odalarda oturarak çözülmez. Devlet soğan depolarını nasıl denetliyorsa bu arsızları da mutlaka denetleyip gereğini yapmalı. Bu fiyat tohumluk için değil. Yem için abi.  Tohum için bu para 4 ila 5 liraya ulaşır’ diyorsa çiftçi. Bu millet seneye Arpa ekmeği de yiyemez.

Malya bölgesinde buğday üretici çok farklı konuşmuyor. ‘Biz kaybedersek. Devlet kaybeder. Elini sıcaktan soğuğa vurmayanlar sırtımızdan para kazanıyor devlet seyrediyor. Bizim derdimizi dinleyen yok. Banka arazi göstermezsek kredi vermiyor. Traktör bağlı. Ürün tefecide. Ne yapacağımız şaşırdık’.

Bu yaptığımız alan araştırmasında sadece bir örnek verdik. Arpa. Buğday, Mercimek, ayçiçeği, Fasulye, Yulaf, Nohut, Şeker pancarı üreticileri daha bir dertli. Ürün çiftçinin elinde para etmiyor. Spekülatörlerin elinde para ediyor. Tüketici beslenemiyorsa tarladan sofraya gelen ürünlerin üzerinde ki eli devlet bükemiyor. Hatta kıramıyorsa bu ülkenin geleceğini aydınlık görmek pekte mümkün olmayacaktır.

Editörün notu:

Herkes kapısının önünü süpürmeli ve görevini yapmalı. Bu milletin sırtına yapışmış keneleri silkeleme zamanı geldiğinde kimse şaşırmamalı bugünü aklından çıkartmamalı.